Frais
Fraxinus excelsior
Oleaceae
Àutri noum : Frau, Fraich, Fraiche, Fraisse, Frais-mascle.
Nom en français : Frêne commun.
Descripcioun :Lou frais es un aubre de mountagno que trachis dins li relarg umide en terro prefoundo. Se recounèis à si bourroun negre e óupousa, à si fueio coumpausado de 5 à 11 fueioun denta e pounchu, e peréu à soun fru que ié dison "lengo d'aucèu".
Usanço :Emé la ligno de frais se fai li manche d'óutis. Li fueio (e li fru) soun couneigudo pèr lucha contro lou mau-d'os e ajuda à pissa. Faire bouli uno pougnado, pièi après infusioun, béure emé de jus de limoun. Dins d'ùni endré, li jóuini fru soun manja après èstre esta bouli dous cop. En Franço s'adoubo uno bevendo, la freineto, emé li fueio cuberto de melado (producho pèr li nieroun).
Port : Aubre
Taio : 5 à 30 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Fraxinus
Famiho : Oleaceae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 1,5 à 5 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Baragno
- Ribiero
- Fourèst de gaudre
Estànci : Coulinen à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Fraxinus excelsior L., 1753
Croucus
Crocus versicolor
Iridaceae
Àutri noum : Bihoto, Miho.
Nom en français : Crocus bigarré.
Descripcioun :Ié dison la bihoto à la Baumo de Castelano (04).
Usanço :Sara peréu escricho dins quàuqui tèms.
Port : Erbo
Taio : 5 à 15 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Crocus
Famiho : Iridaceae
Ordre : Iridaceae
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
Ivèr
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Febrié à mai
Liò : Pelouso
- Champino
- Blachiero
Estànci : Mesoumediterran à Subaupen
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Crocus versicolor Ker Gawl., 1808